Yargıçlar ve Savcılar Birli?Ÿi ?œzerine Bir De?Ÿerlendirme

Yargıçlar ve Savcılar Birli?Ÿi ?œzerine Bir De?Ÿerlendirme

Ali Rıza AYDIN

Anayasa Mahkemesi Raportörü

GİRİ?ž

         Evrensel yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı ve tarafsızlı?Ÿının, yargıç ve savcı güvencesinin sa?Ÿlanmasını, insan hak ve özgürlüklerinden yararlanmayı, hukukun üstün ve egemen olmasını, meslek sorunlarının payla?Ÿılarak çözüm üretilmesini amaç edinen ?YARGI?‡ VE SAVCILAR BİRLİ?žİ?, yargıç ve savcıların mesleki örgütü olarak 501 kurucu üyenin katılımıyla 26.6.2006 günü, dernek statüsünde kurulmu?Ÿ ve kurulu?Ÿ bildirgesinin verilmesiyle de yasa gere?Ÿi aynı gün tüzel ki?Ÿilik kazanmı?Ÿtır.

Anayasa?nın 33. maddesine ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu hükümlerine dayanılarak kurulan ve kısa adı ?YARSAV? olan Birlik, yüksek yargı organlarında, adli ve idari yargıda görev yapan tüm yargıç ve savcıları kapsayan yapısıyla Türkiye?de, tüm yargıç ve savcıları temsil etme amacıyla ve serbest irade ile kurulan ilk ve tek yargıç ve savcı meslek örgütüdür.

Dernekler, kuruldukları tarih dilimindeki siyasal,  kültürel,  ekonomik ve hukuksal ko?Ÿulları bünyelerine yansıtırlar. Yargıç ve savcılarla ilgili bir derne?Ÿin de tarihsel süreçle birlikte kuruldu?Ÿu dönemden ve bu dönemin ko?Ÿullarından etkilenerek amaçlarını ortaya koyması kaçınılmazdır.

YARSAV Tüzü?Ÿü incelendi?Ÿinde,[1] içinde ya?Ÿadı?Ÿımız dönemin ko?Ÿullarının dikkate alınarak amaçların belirlendi?Ÿi; ancak, Türk yargı tarihinin ve uluslararası geli?Ÿmelerin de göz önünde bulunduruldu?Ÿu görülmektedir. Bu yönüyle Tüzük, bir ?hedefler beyannamesi? gibi geni?Ÿ ilkeler içermi?Ÿ, hatta farklılıkları içinde barındırmayı da ihmal etmemi?Ÿtir. Tez ile antitezin senteze dönü?Ÿmesindeki yollar Tüzü?Ÿün ?ilkeler? maddesinde sıralanmı?Ÿtır. Bu, dernek olmanın ve serbest iradenin avantajlarının kullanılmasının do?Ÿal sonucudur.

Dernek Tüzü?Ÿü?nün ve derne?Ÿin çalı?Ÿma ilke ve hedeflerinin olu?Ÿmasında etkileyici ko?Ÿullar söz konusudur. Ko?Ÿulların temel belirleyicisi Anayasa?dır; Anayasa?ya uygun olarak çıkarılması gereken yasalar ve di?Ÿer mevzuattır. Bu ko?Ÿullara ba?Ÿlı olarak, bu hukuku yaratan toplumsal, kültürel, sosyolojik ve hatta psikolojik ko?Ÿullar da belirleyicidir. Bir ba?Ÿka belirleyici ise evrensel yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı ilkeleri, evrensel yargıç ve savcı güvencesi ilkeledir. Do?Ÿal olarak, geçmi?Ÿten gelen birikim ve deneyim ile uygulama sonuçları da belirleyiciler arasındadır.

Kısa vadede, anayasal ilkelere, orta vadede de anayasal ilkelerin evrensel ilkelere uygunlu?Ÿun sa?Ÿlanması ve bunun ya?Ÿama geçirilmesi temel hedeftir. Anayasal ilkeler de?Ÿi?Ÿtirilene kadar geçen sürede, Anayasa?ya aykırı kuralların ayıklanması giri?Ÿimleri de hem hedefleri do?Ÿru zemine oturtacak hem de büyük bir deneyim kazanılmasına katkıda bulunacaktır. Kaldı ki, hukuk sistemi içinde Anayasa?ya aykırı kuralların ayıklanması için anayasal denetimin ba?Ÿlatılmasında yargıçların Anayasa ile kendilerine verilen görevlerinin bulundu?Ÿu da ku?Ÿkusuzdur.

YARSAV?ın kurulu?Ÿ ilkeleri ve Tüzü?Ÿü?ne bakıldı?Ÿında temel hedefinin evrensel yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı, evrensel yargıç ve savcı güvencesi oldu?Ÿu açıkça görülmektedir. Yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı, yalnız yasama ve yürütme organlarına kar?Ÿı de?Ÿil, yargı organına kar?Ÿı da ba?Ÿımsızlı?Ÿı içerir. Bu ba?Ÿımsızlık yargının kendi içinde de korunmalıdır. Ancak, yasama, yürütme ve yargı organlarına kar?Ÿı ba?Ÿımsızlık, topluma kar?Ÿı ba?Ÿımsızlıkla, toplumsal sorumlulukla özde?Ÿle?Ÿmedikçe, toplum içinde yargıya yönelik en küçük ?ku?Ÿku? dahi ortadan kaldırılmadıkça hedefe ula?Ÿmaktan söz edilemez.

Bu yönden bakıldı?Ÿında, YARSAV?ın kurulu?Ÿ sürecinde kimi kesimlerde ortaya atılan; ?Yargıç ve savcılar neden örgütleniyorlar? Neden serbest irade ile kurulan  ?dernek? modelini tercih ediyorlar? Neden yasayla kurulu örgütlenme modelini tercih etmiyorlar? ?–rgütlenmede anayasal engel yok mu? Bugüne kadar neden örgütlenmediler? Yarın ba?Ÿka dernekler de kurulacak mı? Ba?Ÿka dernekler kurulursa bölünme olmayacak mı? Birli?Ÿi kimler kuruyor, kimlikleri ne? Yürütme organı bu serbest irade ile kurulan örgütlenmeye kar?Ÿı mı? Yasayla ayrı bir birlik kurulursa iki ayrı örgütlenme olmayacak mı? Yargıçlar kararları dı?Ÿında konu?Ÿur mu? Yargıç ve savcılar neden birlikte örgütleniyor? Bu örgütlenme yargı kararlarını ve yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿını etkileyecek noktaya gelir mi?? ?Ÿeklindeki soruların yüzeyselli?Ÿi de kendili?Ÿinden ortaya çıkıyor. Ara?Ÿtırma ve inceleme yapılmadan, tartı?Ÿmaya açılmadan, uygulama görülmeden ortaya atılan bu sorular, neden serbest iradeye dayalı bir örgütlenme modelinin tercih edildi?Ÿinin ve bunun ya?Ÿama geçirilmesinin gereklili?Ÿinin gerekçelerini de ortaya çıkarıyor. Soruların ortaya çıkardı?Ÿı bir ba?Ÿka gerçek ise ülkenin örgütlenmeden nasıl uzakla?Ÿtı?Ÿı ve belki de korku içine sokuldu?Ÿu. Her halde, yalnızca bu konuda de?Ÿil her konuda, kafa karı?Ÿıklı?Ÿının en uzak olması, hatta hiç ya?Ÿanmaması gereken ki?Ÿiler yargıç ve savcılar olmalı.

SORUNLARIN BİRLİKTE ?‡?–Z?œM?œ İ?‡İN DERNEK

Dernekler, ?insanların tek tek gerçekle?Ÿtirmeyi ba?Ÿarmaya güçlerinin yetmeyece?Ÿi ereklere varabilmek için (?) ortakla?Ÿa bir erek güden kimselerin bilgi ve çalı?Ÿmalarını sürekli olarak birle?Ÿtirmeleri ile olu?Ÿur. Onun içindir ki, bireylerden çok daha güçlü ve etkili, toplum içindeki yerleri önemli ve geni?Ÿ çevreli kurulu?Ÿlardır?[2]; Anayasa?nın 33., İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 20., Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler Ki?Ÿisel ve Siyasal Haklar Sözle?Ÿmesi?nin 22. ve İnsan Hakları Avrupa Sözle?Ÿmesi?nin 11. maddesinde düzenlenerek güvence altına alınmı?Ÿlardır.

Yargıç ve savcıların dernek kurarak örgütlenebilmesi konusu, Birle?Ÿmi?Ÿ Millet kararlarında yer almı?Ÿtır. Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler Genel Kurulu?nda 13 Aralık 1985 günlü, 40/146 sayılı kararla onaylanan Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler Yargı Ba?Ÿımsızlı?Ÿı Temel İlkeleri?nde;            ?İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine uygun olarak, yargıçların da di?Ÿer vatanda?Ÿlar gibi, dü?Ÿünce ve ifade özgürlü?Ÿü ile toplanma ve dernek kurma özgürlü?Ÿüne sahip oldukları; ancak bu hakların kullanılmasında Yargıçların daima görevlerinin fazilet ve tarafsızlı?Ÿı ve yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿını koruyacak biçimde davranmak zorunda oldukları; yargıçların çıkarlarını savunmak, mesleki e?Ÿitimlerini geli?Ÿtirmek ve ba?Ÿımsızlıklarını korumak amaçlarıyla serbest bir biçimde dernek kurmak veya kurulmu?Ÿ bir derne?Ÿe üye olmak hakkına sahiptirler? ilkesine yer verilmi?Ÿtir. 1990 yılında Havana?da kabul edilen Savcıların Rolüne Dair Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler İlkeleri?nin 9. maddesi, Savcılar çıkarlarını korumak, mesleki e?Ÿitimlerini yükseltmek, kendi statülerini korumak için mesleki dernekler veya di?Ÿer örgütler kurmak veya bunlara üye olmakta serbesttirler? kuralını ta?Ÿımaktadır. Yargısal Tutarlılı?Ÿın Kuvvetlendirilmesi Hakkındaki Yargı Grubu tarafından hazırlanan ve Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler İnsan Hakları Komisyonu?nca 23 Nisan 2003 gün, 2003/43 sayıyla kabul edilen Bangalor Yargı Eti?Ÿi İlkeleri?nin 4. maddesinde ise ?Yargıçların di?Ÿer vatanda?Ÿlar gibi ifade, inanç, dernek kurma ve toplanma özgürlü?Ÿüne sahip oldukları, ancak bu hakların kullanılmasında, yargı mesle?Ÿinin onurunu, yargının ba?Ÿımsızlı?Ÿını ve tarafsızlı?Ÿını koruyacak biçimde davranmaları gerekir? denilmi?Ÿtir.

Uluslararası alandaki bu sürecin Türkiye?ye yansıması gecikmi?Ÿ, Anayasa?nın ?ki?Ÿinin hakları ve ödevleri? bölümünde yer alan ?Dernek kurma hürriyeti? ba?Ÿlıklı 33. maddesi, 1995 yılında 4121, 2001 yılında da 4709 sayılı yasalarla de?Ÿi?Ÿikli?Ÿe u?Ÿradıktan sonra, 4.11.2004 günlü 5253 sayılı Dernekler Kanunu ile yargıç ve savcıların dernek kurabilmeleri konusundaki engeller ortadan kalkmı?Ÿtır. Bu süreç, yargıç ve savcıların kendi iradeleriyle örgütlenmelerinde bir gecikme olmadı?Ÿının, Türkiye?nin uluslararası e?Ÿilime uyum sorununda ya?Ÿanan sürecin bu örgütlenmeyi de etkiledi?Ÿinin göstergesidir.

Yargıç ve savcıların örgütlenmesi, evrensel düzeyde kabul gören bir konudur. Merkezi Roma?da bulunan ve 1953 yılında kurulan Dünya (Uluslararası) Yargıçlar Birli?Ÿi?ne üye 69 ülke bulunmaktadır. Birli?Ÿin bölgesel organı olan Avrupa Yargıçlar Birli?Ÿi?ne üye ülke sayısı ise 38?dir. Bu Birliklere, her ülkeden bir ulusal birlik üye olabilmektedir. ?œyelik ba?Ÿvurusunda bulunan ulusal birli?Ÿin, ülkesinde üye sayısı, faaliyetleri ve yapısı itibarıyla yargıyı genel anlamda temsil yetene?Ÿine sahip olması gerekmektedir.[3] YARSAV, kurulu?Ÿundan sonra 28.7.2006 tarihinde Dünya Yargıçlar Birli?Ÿine ve onun bölgesel kolu olan Avrupa Yargıçlar Birli?Ÿine üyelik ba?Ÿvurusunda bulunmu?Ÿtur. Dünyada yargı ile ilgili tüm geli?Ÿme ve tartı?Ÿmaların içinde olmak ve izlemek arzusu, bu ba?Ÿvuruyu gerekli kalmı?Ÿtır. Buradan elde edilecek bilgi ve birikimler, YARSAV?ın amaçlarına ula?Ÿmasında kullanılacaktır.

Yargıç ve savcıların mesleki yönden örgütlenmeleri dünyada genel kabul görmekte ise de, bu konu ülkemizde son dönemlerde gündeme girebilmi?Ÿtir. 2000 yılında yargıç ve savcıların mesleki yönden örgütlenebilmeleri sa?Ÿlamak amacıyla 57. hükümet döneminde Anayasa?nın 135 nci maddesine dayanılarak Türkiye Hakimler ve Savcılar Birli?Ÿi Yasa Tasarısı hazırlanmı?Ÿ, hazırlandı?Ÿı gibi kalan bu tasarısının bir benzeri 2006 yılında taslak olarak ortaya çıkmı?Ÿtır. Gerek tasarının gerekse bu tasla?Ÿın ortaya çıkardı?Ÿı gerçek, artık yürütme organının da yargıç ve savcıların mesleki yönden örgütlenmelerini benimsemi?Ÿ olmasıdır.[4] Bu noktada yargıç ve savcılar kendileri serbestçe mi örgütlenmeli, yoksa yargıç ve savcıların örgütlenmelerine yürütme ve yasama organı mı ?Ÿekil vermelidir sorusu kar?Ÿımıza çıkmaktadır. Bu sorunun yanıtı da, yargıçların yasama ve yürütme kar?Ÿısında hangi düzeyde ba?Ÿımsız olduklarıyla da yakından ilgilidir.

 Yargıç ve savcılar da insandır ve yargısal faaliyetlerini yerine getirdikleri toplum içinde, toplumla birlikte ya?Ÿarlar. Adaletli bir toplum düzenini gerçekle?Ÿtirmeye çalı?Ÿırken kendileri de güvence altında olmak, temel hak ve özgürlüklerden yararlanmak durumundadırlar. Anayasa ile özel güvence altına alınan yargıç ve savcıların, yine Anayasa?nın ve evrensel hukukun güvencesi altında olan ve tüm insanlara uygulanan temel hak ve özgürlüklerden yararlanmaları en do?Ÿal haklarıdır. Temel hak ve özgürlüklerden yararlanamadan ortaya konulan yargılama görevinde, yargının ba?Ÿımsızlı?Ÿından da söz edilemez.

Yargıç ve savcıların da sorunları vardır; hedefleri, idealleri vardır. Ancak, mesleklerinin ve görevlerinin özelli?Ÿi, onların toplumsal sorun ve sorumluluklarını bireysel sorun ve sorumluluklarının önüne çıkarır. Ba?Ÿımsız ve tarafsız yargı sorumlulu?Ÿu, ba?Ÿat bir sorumluluktur, en küçük bir ku?Ÿkuya tahammülü yoktur. Toplumsal ve ba?Ÿat sorun ve sorumlulukların çözümü ise ortak eylem birli?Ÿini, ortakla?Ÿa çalı?Ÿmayı ve payla?Ÿmayı gerektirir. Bunun yolu da örgütlenmeden geçer.

Yargıç ve savcıların sorunlarının saptanarak payla?Ÿıldı?Ÿı, tartı?Ÿıldı?Ÿı, çözüm yollarının ve önceliklerin belirlendi?Ÿi bir ortak çalı?Ÿma için ?dernek? en uygun çalı?Ÿma ortamıdır. Serbest iradeye dayanması nedeniyle özgür bir çalı?Ÿma ortamı yaratır; katılımı geni?Ÿletir ve etkinle?Ÿtirir; bilgi birikimini zenginle?Ÿtirir. Dernek kurma özgürlü?Ÿünün kapsamı, dernek tüzelki?Ÿili?Ÿinin kurucu unsurlarında kendisini gösterir. Kurulu?Ÿ sözle?Ÿmesi niteli?Ÿindeki ?dernek tüzü?Ÿü? ve ?dernek organları? derneklerin kurucu unsurlarıdır ve her iki unsuru da dernekler özgür iradeleriyle kendileri belirler, kendileri de?Ÿi?Ÿtirirler. Dernekler, organlarının iradeleri dı?Ÿında, ancak mahkeme kararı ile kapatılabilirler. Dernek organlarında görev alanların herhangi bir nedenle görevlerinden ayrılmaları halinde, yerlerine hangi usulle seçim yapılaca?Ÿının, her derne?Ÿin kendi tüzü?Ÿünde belirlenmesi, dernek kurma özgürlü?Ÿünün do?Ÿal sonucudur.[5]

Türkiye?deki uygulamaya bakıldı?Ÿında, yargıç ve savcılarının sorunlarının Yürütme Organında toplandı?Ÿı ve bu organın çözüm yolları ile giderilmeye çalı?Ÿıldı?Ÿı görülmektedir. Sorunların toplanma ve da?Ÿılma noktası ile mesle?Ÿe ili?Ÿkin i?Ÿlemlerin ba?Ÿlangıç noktasının yürütme organı olması, kimi durumlarda, Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu kararlarıyla, kimi durumlarda da Yasama Organı?nın yasa çıkarmasıyla ortaya çıkan sonuçların, yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿını etkilemeyece?Ÿi savını ku?Ÿku altında bırakmaktadır.  

Anayasa Mahkemesi?nin de belirtti?Ÿi gibi, ?Yargı fonksiyonunun do?Ÿrudan do?Ÿruya adaletin gerçekle?Ÿtirilmesi amacına yönelik niteli?Ÿi ve hukuki uyu?Ÿmazlıkları kesin olarak çözme özelli?Ÿi, bu fonksiyonu yerine getiren devlet organlarının da daha güvenceli hale getirilmesini zorunlu kılmı?Ÿ böylece yargı organının, yasama ve yürütme organları kar?Ÿısında ba?Ÿımsızlı?Ÿı ilkesi kabul edilirken yargı fonksiyonunu yerine getiren hakimlerin de di?Ÿer kamu görevlilerinden daha güvenceli bir statüye kavu?Ÿturulmaları benimsenmi?Ÿtir. Hakimlik güvencesi, yargılama görevinin her türlü baskıdan uzak olarak yerine getirilmesi amacını güder. Bu güvence yargıca sa?Ÿlanmı?Ÿ bir ayrıcalık olmayıp, yargı görevinin gere?Ÿidir. Yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı hakimlerin görevleri dı?Ÿında özlük haklarıyla ilgili ki?Ÿisel ba?Ÿımsızlı?Ÿa da kavu?Ÿturulmalarını gerektirir.?[6]

            TEMEL AMA?‡ ve YASA İLE KURULACAK BİRLİK İLE DERNEK FARKI

            Toplumun kimi kesimlerinde, derneklerin grupla?Ÿma zaafı ta?Ÿıdı?Ÿı gibi bir önyargı ta?Ÿınmakta ve daha da önemlisi bu önyargı örgütlenmeye kar?Ÿı yaygın olarak kullanılmakta, dernek kurma özgürlü?Ÿü önünde bir ?korku seti? gibi durmaktadır. Oysa, uluslararası örneklere bakıldı?Ÿında, özellikle de Avrupa?da, ki?Ÿi ba?Ÿına dü?Ÿen dernek sayısı, ba?Ÿka bir ifadeyle bir ki?Ÿinin kaç derne?Ÿe üye oldu?Ÿu sosyal kalkınma göstergeleri arasında kullanılmaktadır.

YARSAV?ın kurulu?Ÿuna ve Tüzü?Ÿüne bakıldı?Ÿında, grupla?Ÿma zaaflarını ta?Ÿımadı?Ÿı açık olarak görülmektedir. 501 kurucu üye ile tüzelki?Ÿilik kazanması ve tüm yargıç ve savcıları kavrayan yapısı, ?Yargıç ve Savcılar Birli?Ÿi? olarak benimsedi?Ÿi adı bunun açık göstergeleridir. Yargı ba?Ÿımsızlını zedeleyecek her türlü etkiden uzak kalmak, Tüzü?Ÿünde temel ilke olarak benimsenmi?Ÿtir. ?‡ünkü kurulu?Ÿ amacı yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿıdır; demokratik, lâik ve sosyal hukuk devleti içinde adaletli toplum düzenini sa?Ÿlanmasıdır; bunun gerçekle?Ÿmesi için de evrensel hukuk ilkelerinin, yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı ve yargıç ve savcı güvencesi için evrensel ilkelerin, temel hak ve özgürlüklerin ya?Ÿama geçirilmesidir. Bu ilkeleri amaç edinen bir derne?Ÿin, ne grupla?Ÿma zaaflarını ta?Ÿıması ne de yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿını zedeleyecek etkilere açık olması mümkün de?Ÿildir.

            YARSAV Tüzü?Ÿü, amaçlarla araçları belirlerken, tüm yargıç ve savcıların ortak ve genel sorunlarından hareketle hazırlanmı?Ÿtır. Ancak, derneklerdeki dinamik yapı bu amaç ve araçları de?Ÿi?Ÿtirebilme, yenileyebilme olana?Ÿı tanımaktadır. Bunu da geni?Ÿ bir katılımla üyelerin kendileri tarafından sa?Ÿlayacaktır.

            Amaç ve araçlarda farklı, hatta aykırı görü?Ÿlerin bulunması da olasıdır. Bunu ola?Ÿan kabul edilmesi gerekir. Farklı görü?Ÿler dü?Ÿünce alanını geni?Ÿletir, zenginle?Ÿtirir. Ancak, asıl olan temel ilkelerdir. YARSAV, evrensel yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı, yargıç ve savcı güvencesi temel ilkesinden hareketle kurulmu?Ÿtur. Sapmalar, zaafları ta?Ÿımak için de?Ÿil hedefi gerçekle?Ÿtirmeyi güçlendirmek için kullanılabilir. Farklı görü?Ÿler pozitif bakı?Ÿ açısıyla olumlu ve yararlı hale getirilebilir. Bu süreci en iyi bilenler ise ?adaletin gerçekle?Ÿtirilmesini sa?Ÿlayan? yargıç ve savcılardır.

            ?œlkenin geçmi?Ÿinde, farklı görü?Ÿlerin yeni örgütlenmeleri do?Ÿurdu?Ÿu, bunun da fikirleri hedeflerinden uzakla?Ÿtırdı?Ÿı örnekler bulunmaktadır. YARSAV, bu olumsuzlukları ya?Ÿatmayacak, fikirleri yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı hedefinden uzakla?Ÿtırmayacak, farklılıkları olumsuzlu?Ÿa de?Ÿil olumluya yönlendirecek bir ilkeyle kurulmu?Ÿtur. Böylece, Yargıç ve savcılar, meslekleriyle, yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı ve yargıç ve savcı güvencesiyle ilgili bireysel bilgi ve çalı?Ÿmalarını sürekli olarak birle?Ÿtirme olana?Ÿına kavu?Ÿacaktır. Bu olana?Ÿı, yine yargıç ve savcıların serbest iradeleriyle olu?Ÿan dernek sa?Ÿlayacaktır. Yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿını ilke edinen ve bu ilke do?Ÿrultusunda çalı?Ÿan bir meslek grubunun mesleki sorunlarıyla ilgili, adaletli toplum düzeni ve yargıyla ilgili bilgi ve çalı?Ÿmalarını, ara?Ÿtırma ve incelemelerini bir araya getirecek bir serbest örgütlenme kadar ola?Ÿan ne olabilir?

            Yargılama görevinin ?her türlü baskıdan uzak? olarak yerine getirilmesi ve yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı amacını güden yargıçlık ve savcılık güvencesi,  bu meslektekilerin örgütlenerek sorunlarına çözüm arama haklarının da her türlü baskıdan uzak, serbest irade ile gerçekle?Ÿtirilmesini gerekli kılar. Bu durumun gerçekle?Ÿtirilebilece?Ÿi tek örnek anayasal güvenceye sahip dernektir. ?‡ünkü dernekler, serbest irade ile kurulan, her yönüyle ba?Ÿımsız örgütlenme biçimleridir. Meslek eti?Ÿine de aykırı de?Ÿildir.

            Yasa ile kurulması amaçlanan, Anayasa?nın 135. maddesine aykırı olarak tüm yargıç ve savcıların zorunlu üyeli?Ÿi öngörülen, yine aynı maddeye göre ?üzerinde Devletin idari ve mali denetimi? bulunan, yönetimi tümüyle seçilmi?Ÿ üyelerden olu?Ÿmayan bir meslek kurulu?Ÿu ile serbest iradeyle kurulan dernek arasındaki temel ayrım bu noktada ortaya çıkmaktadır. Yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿının, yargıç ve savcı güvencesinin özü, serbest iradeyle kurulan örgüt ile uyumludur. İradenin sınırlandırıldı?Ÿı ve denetim altında tutuldu?Ÿu, kurma özgürlü?Ÿünün bulunmadı?Ÿı örgütlenme sistemi ile bu ba?Ÿımsızlık ve güvencenin ba?Ÿda?Ÿması mümkün de?Ÿildir.

YARSAV, Türkiye?de bir ilki gerçekle?Ÿtirmi?Ÿtir. İlk olmanın avantajlarını da, dezavantajlarını da ta?Ÿıması ola?Ÿandır. Dernekler de, hukuk gibi, toplum gibi dinamiktir. Yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı ve adalet sistemi konularında farklılıkların bir senteze dönü?Ÿtürülerek olumlula?Ÿtırılması, Birilik Tüzü?Ÿündeki amaçların kısa ve orta vadede gerçekle?Ÿmesine ba?Ÿlı olarak toplumun ve hukukun dinamikli?Ÿi ko?Ÿutunda yenilenmesi, yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿının her türlü baskıdan uzak kaldı?Ÿı bir adalet sisteminin kalıcı hale gelmesi için serbest irade ile kurulan YARSAV önemli bir fırsattır. Hedefin, tüm yargıç ve savcıların katılımı ve çalı?Ÿmasıyla yakalanaca?Ÿı ku?Ÿkusuzdur.

?–ZET:

Evrensel yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı ve tarafsızlı?Ÿını, yargıç ve savcı güvencesini, insan hak ve özgürlüklerinden yararlanmayı, hukukun üstün ve egemen olmasını, mesleki sorunlarının payla?Ÿılarak çözüm üretilmesini amaç edinen ?YARGI?‡ VE SAVCILAR BİRLİ?žİ?, dernek statüsünde tüzel ki?Ÿilik kazanarak 26.6.2006 günü kurulmu?Ÿtur. Bu çalı?Ÿmada, Birli?Ÿin kurulu?Ÿ amacı, kurulu?Ÿu etkileyen unsurlar, serbest iradeyle örgütlenme ile yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı arasındaki ili?Ÿki, dernek statüsü ile yasayla kurulu birlik statüsünün kar?Ÿıla?Ÿtırılması, yargıç ve savcıların Dünya ve Avrupa?da örgütlenmeleri konuları de?Ÿerlendirilmi?Ÿ; kısa adı YARSAV olan Birli?Ÿin farklılıkları senteze dönü?Ÿtürerek yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿını etkileyen tüm olumsuzlukların giderilmesi ve yargıç ve savcılarının sorunlarının giderilmesi için ortak çalı?Ÿma birli?Ÿi yapılması konularında önemli bir fırsat oldu?Ÿu belirtilmi?Ÿtir.

ANAHTAR S?–ZC?œKLER:

Yargıç ve Savcılar Birli?Ÿi, yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı, temel hak ve özgürlükler, dernek kurma özgürlü?Ÿü, serbest iradeyle örgütlenme, Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler Yargı Ba?Ÿımsızlı?Ÿı Temel İlkeleri, Dünya Yargıçlar Birli?Ÿi.