Yargıdan Bilgi Sızması UYAP?ın ?Katkısıdır? (O?Ÿuz Oyan Makalesi)

 

Dünya gazetesi ? 16.7.2008 ? O?Ÿuz Oyan - Analiz

 

Adalet hizmetleri, tıpkı e?Ÿitim, sa?Ÿlık, ulusal güvenlik ve altyapı yatırım hizmetleri gibi temel kamu hizmetlerindendir. Ama fazlası vardır. Adalet/yargı hizmetleri, devlette güçler ayrılı?Ÿı çerçevesi içine oturması bakımından, di?Ÿer kamu hizmetlerinden nitelik bakımından ayrılır. Yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı, güçler ayrılı?Ÿının olmazsa olmaz ko?Ÿuludur.

 

Parlamenter sistemde güçler ayrılı?Ÿının di?Ÿer iki unsuru arasında güçler ayrılı?Ÿından ziyade güçler çakı?Ÿması ortaya çıktı?Ÿı için veya istisnai ko?Ÿullar dı?Ÿında (örne?Ÿin Türkiye?de 1 Mart 2003 Tezkeresi dı?Ÿında) yasama ile yürütme arasında bir güçler ayrılı?Ÿından söz edilemeyece?Ÿi için, devletin mutlak gücünün bölünmesi ancak ve ancak yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı sayesinde gerçekle?Ÿebilir. İ?Ÿte bu nedenledir ki, mutlak iktidar gücü pe?Ÿindeki iktidarın anayasa tasla?Ÿının (?–zbudun tasla?Ÿı) ana hedefi yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿının a?Ÿındırılması olmaktadır. (bkz. 11 Haziran 2008 tarihli ?Meclisin Yasama Yetkisi Mutlak mı?? ba?Ÿlıklı D?œNYA yazımız).

 

Peki herhangi bir Anayasa de?Ÿi?Ÿikli?Ÿine gerek kalmaksızın yürütmenin yargı üzerinde gözetleme ve baskılama kurmasının ba?Ÿka yolu yok mudur? Bu yol Türkiye?de icat edilmi?Ÿtir ve adına da UYAP denilmi?Ÿtir.

 

UYAP yani açık ba?Ÿlı?Ÿıyla Ulusal Yargı A?Ÿı Projesi, bir e-devlete geçi?Ÿ projesi ve yargıda i?Ÿlemlerin hızlandırılması tasarımı olarak ilk bakı?Ÿta kula?Ÿa ho?Ÿ gelebilir. 2000 yılında gündeme gelen ama yeterli pilot proje uygulaması olmaksızın AKP döneminde içine ?balıklama? atlanılan bu proje, bugün yargı sisteminin tıkanmasının ba?Ÿlıca sorumlusu olmak yanında yargı mahremiyetinin gerekli oldu?Ÿu tüm yargı süreçlerinin dahi alenen te?Ÿhirine yol açmı?Ÿ bulunmaktadır.

 

Bunun AB?nin e-devlet projesinin zorunlu bir dura?Ÿı oldu?Ÿunu söyleyenler olacaktır; sakın inanmayınız. AB?nin e-avrupa eylem planlarında öncelikli konular arasında adalet hizmetleri yer almamaktadır. AB?nin kabul etti?Ÿi 20 temel kamu hizmetinden sadece 7?si Türkiye?de yetersiz bir biçimde internet ortamında sunulabilir ve 13 tanesi hiç sunulamazken, bu 20 hizmet arasında yer almayan UYAP konusundaki acullu?Ÿun sebebi nedir acaba? (Fetih Sayın, ?UYAP sorunları?, Güncel Hukuk dergisi). Kaldı ki, AB ilerleme raporlarında dikkati çekilen hiçbir konuda yargı ba?Ÿımsızlı?Ÿı alanında ilerleme kaydedilmezken! Ne Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu?nun (HSYK) yürütmeden ba?Ÿımsızla?Ÿtırılması, ne bu Kurulun kendisine özgü bir sekreteryasının kurulması, ne hakim-savcı adaylı?Ÿı sınavlarında Adalet Bakanlı?Ÿının etkisinden kurtulunması, ne Adalet Akademisi?nin istenen özerkli?Ÿe kavu?Ÿturulması, ne Tefti?Ÿ Kurulu Ba?Ÿkanlı?Ÿı?nın HSYK yerine bakanlı?Ÿa ba?Ÿlı olması gibi konularda ilerleme sa?Ÿlanamazken, bu demokrasi ayıpları ne Hükümeti ve ne de destekçisi sözde demokratları rahatsız etmektedir! Adalet Bakanlı?Ÿı?nın gelecek projelerinde (Yargı Reformu Strateji Tasla?Ÿı) dahi bu temel konularda bir de?Ÿi?Ÿikli?Ÿin emaresi gözükmemektedir.

 

Ama tam da bu ko?Ÿullarda dünyada e?Ÿi benzeri olmayan bir UYAP projesi adalet hizmetlerinin tamamını sanal ortama ta?Ÿımaktadır! ?œstelik bu proje öylesine kapsayıcı ve zorlayıcı bir biçimde uygulanmaktadır ki, sisteme katılım için geçi?Ÿ süreleri ve gönüllülük seçene?Ÿini dahi öngörmemektedir. Hatta, tüm yazı?Ÿmaların elektronik ortamda yapılması zorunlu kılınırken yazılı metinler ile sanal alemdeki belgeler arasında bir çeli?Ÿki oldu?Ÿunda sanal alemdeki bilgi ve belgelerin esas alınaca?Ÿı gibi a?Ÿırılık ve dayatmalarla sistem oturtulmaya çalı?Ÿılmaktadır. Daha önemlisi, sistemin i?Ÿletimi ba?Ÿımsız bir üst kurul yerine do?Ÿrudan do?Ÿruya adalet bakanlı?Ÿı bünyesine ba?Ÿlanmaktadır.

 

Böylece sistemde çok ciddi tıkanmalar yanında çok ciddi güvenlik sorunları da daha ba?Ÿlangıçtan itibaren ya?Ÿanmaya ba?Ÿlanmı?Ÿtır. Cumhuriyet savcılarının gizli olması gereken soru?Ÿturmalarda aldıkları ifadeler bile anında sistemden çekilip alınabilir olmaktadır. Bu ko?Ÿullarda Ergenekon/?œmraniye İddianamesinin ayrıntılarının, yasal korumaya aykırı bir biçimde hemen ortalı?Ÿa dökülmesi ve özellikle iktidar yanlısı basına servis edilmesinde ?Ÿa?Ÿılacak bir ?Ÿey olabilir mi?

 

UYAP?la birlikte, yargıçlar ve savcılar üzerinde baskı olu?Ÿturulmasının tüm ko?Ÿulları da olu?Ÿturulmu?Ÿ bulunmaktadır. Bu Orwell tarzı ?büyük birader? gözetimine kar?Ÿı kararlılıkla mücadele eden Yargıçlar ve Savcılar Birli?Ÿi (YARSAV), Adalet Bakanlı?Ÿı?nı dava ederek (dosya no 2007/4962) yargının ba?Ÿımsızlı?Ÿı kavgasını vermektedir. Dava dilekçesinde, ?UYAP mevcut haliyle yargısal faaliyeti de kapsaması nedeniyle yargıya do?Ÿrudan müdahale niteli?Ÿi ta?Ÿımaktadır(?) Dernek olarak talebimiz UYAP?ın yargısal faaliyeti kolayla?Ÿtıran destek hizmetlerini sunması (nüfus, sabıka, pasaport,?vb kayıtlara kolayca ula?Ÿılması), ancak yargıç ve savcılara, gizli soru?Ÿturmalarını, karara ili?Ÿkin tutanakları, kararı, dosyadaki her türlü evrakı yürütmenin kontrolündeki bir sisteme yükleme zorunlulu?Ÿu getirecek bir ?Ÿekilde düzenlenmesinin önüne geçilmesidir? denilmektedir.

 

AKP?nin demokratlı?Ÿına ko?Ÿulsuz iman eden libo-demokratlarımıza inat, mevcut hükümet, YARSAV?ın ele?Ÿtirilerinden yararlanmak yerine tüm AB ülkelerinde benzerleri bulunan yargıç ve savcıların bu demokratik örgütlenmesini tasfiye etmek için u?Ÿra?Ÿmaktadır. YARSAV?ı savunmak, bugün Türkiye?nin bir demokrasi sınavına dönü?Ÿmü?Ÿtür. Bakalım bu sınavdan aydınlarımızın yüzde kaçı geçebilecek?

 

Dünya Gazetesi ? O?Ÿuz Oyan- Analiz- 16.7.2008

http://www.dunyagazetesi.com.tr/yazar.asp?authId=61